Obok fotowoltaiki pompy ciepła są jedną z najchętniej wybieranych technologii opartych na Odnawialnych Źródłach Energii (OZE). Pozwalają ogrzać dom bez sadzy i smogu, przy jednoczesnej oszczędności pieniędzy. Na rynku spotkasz się z kilkoma rodzajami pomp ciepła, w zależności od technologii, jaka jest wykorzystywana do transportu czynnika o wyższej temperaturze do wnętrza domu. Indywidualni użytkownicy najczęściej decydują się na pompę powietrzną, która cechuje się prostym montażem i uniwersalnością.

Firmy specjalizujące się w instalacji technologii OZE polecają dwie technologie funkcjonowania powietrznej pompy ciepła. Którą z nich powinieneś wybrać – Split czy Monoblok i czym różnią się między sobą te dwa rozwiązania?

Jak działa pompa ciepła?

Zadaniem pompy ciepła jest pobranie z ośrodka dolnego, czyli źródła ciepła, nośnika o wyższej temperaturze (np. powietrza znajdującego się na zewnątrz budynku). Następnie nośnik ogrzewa czynnik chłodniczy, który paruje i zostaje sprężony. Dzięki temu jego temperatura wzrasta, a substancja, korzystając z zaworu rozprężnego, skrapla się i trafia do tzw. źródła górnego, które jest połączone bezpośrednio z systemem grzewczym.

W efekcie ciepło pochodzące z zewnątrz służy do zasilenia instalacji grzewczej lub podniesienia temperatury CWU, czyli ciepłej wody użytkowej, z której korzystasz na co dzień w kuchni lub łazience.

Pompa ciepła Monoblok czy Split? Na czym polegają te technologie?

Pompy Monoblok składają się z pojedynczej jednostki, która jest odpowiedzialna za transport oraz zmianę temperatury nośnika. W jednostce zewnętrznej znajduje się cały układ chłodniczy oraz moduł hydrauliczny.

Pompy Monoblok wyróżniają się niewielkimi rozmiarami. Urządzenia są ustawne, jednak w przypadku montowania go na zewnątrz połączenie między instalacją a pompą należy wykonać w osłonie termoizolacyjnej, aby uniknąć kłopotów zimą.

Z kolei pompa Split składa się z dwóch jednostek – wewnętrznej i zewnętrznej. W części zewnętrznej znajduje się wentylator, parownik, sprężarka i zawór rozprężny. Jednostka wewnętrzna (tzw. hydroboks) składa się natomiast ze skraplacza, pompy obiegowej, sterowania i zabezpieczeń. Podział na dwie jednostki sprawia, że cała konstrukcja zajmuje więcej miejsca.

Jednostki pompy Split połączone są ze sobą przewodami, w których płynie czynnik chłodniczy.

Dodatkowo można wyróżniać dwa rodzaje pomp ciepła Split:

• z zintegrowanym zbiornikiem na ciepłą wodę użytkową,
• bez zbiornika.

Monoblok czy split? Porównanie rozwiązań

W praktyce zarówno jeden, jak i drugi mechanizm mogą funkcjonować z podobną efektywnością, ale mają one swoje wady i zalety. O czym powinieneś przede wszystkim pamiętać, decydując się na montaż tej technologii OZE?

Zamarzanie pompy ciepła Monoblok i Split

Argumentem, który przemawia za wyborem technologii Split, jest przede wszystkim niskie ryzyko zamarzania. Ulokowanie sprężarki i wentylatora w jednostce zewnętrznej i użycie przewodów z czynnikiem chłodniczym eliminuje potrzebę zastosowania specjalnych rozwiązań, które ochronią układ pompy przed niską temperaturą.

W pompach Monoblok trzeba implementować zabezpieczenia na wypadek dłuższych przerw w dostawie prądu. Zazwyczaj są to elastyczne przyłącza, zawór opróżniający oraz wykorzystanie medium, które jest odporne na działanie mrozu (np. glikol etylenowy).

Stosowanie czynnika niezamarzającego wpływa jednak na obniżenie wskaźnika COP (ang. Coefficient od Performance) pompy ciepła, czyli stosunek zużytej energii napędowej do wygenerowanego ciepła.

Dlaczego ochrona przed zamarzaniem jest tak istotna? Pamiętaj, że pompa ciepła ma zabezpieczyć obieg ciepłej wody oraz sprawne działanie ogrzewania (czy to w formie grzejników czy paneli podłogowych). Jeżeli dojdzie do zamarznięcia układu pompy, nie tylko ryzykujesz jej uszkodzenie, ale pozbywasz się dostępu do ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej na czas największych mrozów!

Emisja hałasu przez pompę Split i Monoblok

Za wyborem technologii Split przemawia także niższy poziom emitowanego hałasu. Przeniesienie wentylatora i sprężarki na zewnątrz sprawia, że od źródła hałasu będą oddzielały Cię grube mury budynku. Jeżeli zdecydowałeś się na pompę ciepła Monoblok do montażu wewnętrznego, wszystkie dźwięki zostaną skierowane do wnętrza.

To istotny aspekt, ponieważ wiele pomp ciepła, pracując z pełną mocą, generuje większe natężenie akustyczne, niż wynikałoby z etykiety.

Instalując pompę ciepła (bez względu na technologię), powinieneś uwzględnić dopuszczalne normy hałasu, jakie może emitować nieruchomość. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa jest to poziom 50 dB w dzień raz do 40 dB w nocy. Jeżeli urządzenie, które kupiłeś, generuje więcej hałasu, rozważ jego montaż w odpowiedniej odległości od granicy działki albo wyizolowanie jednostki np. za pomocą posadzonych dookoła, gęstych krzewów.

Jeżeli zamontujesz zbyt głośna pompę, ryzykujesz, że Twoi sąsiedzi wytoczą Ci proces o zakłócanie ciszy i spokoju.

Cena pompy ciepła

Dla wielu osób cena może okazać się decydującym kryterium wyboru i, choć nie powinna być to jedyna przesłanka, trudno nie brać jej pod uwagę.

• Cena pompy ciepła Split jest niższa. Przemawia za tym prostsza konstrukcja, łatwiejszy montaż oraz tańsza naprawa usterek układu. W pompie ciepła Split często są wykorzystywane elementy powszechnie znane z klimatyzatorów.
• Z kolei o wyższej cenie pompy ciepła Monoblok decyduje kompaktowa budowa i cichsza praca. Zwróć jednak uwagę, że jeżeli będziesz chciał zabezpieczyć pompę przed działaniem mrozów, może pojawić się potrzeba wykonania dodatkowych prac, za które będziesz musiał zapłacić.

Montaż

Jeżeli chodzi o łatwość montażu, to wygrywają modele Monoblok. Do pompy wystarczy podłączyć układ centralnego ogrzewania. Nie ma potrzeby napełniania układu chłodniczego gazem chłodniczym. Otrzymujesz hermetycznie zamkniętą konstrukcję, która została wykonana w fabryce.

W przypadku pompy Split część prac musi wykonać instalator, który posiada tzw. uprawnienia F-gazowe. Jeżeli decydujesz się na montaż pompy typu Split, zawsze wybieraj firmy z wieloletnim doświadczeniem, aby zminimalizować ryzyko ludzkiego błędu. Podejmując się współpracy z nami, N Energią, masz gwarancję, że urządzenie zamontują Ci specjaliści – serwis fabryczny Viessmann. Ponadto zapewniamy inwestorom 5 lat polskiej gwarancji producenta, diagnostykę i serwis online czy całodobową infolinię, dzięki której skontaktujesz się w każdej sytuacji.

Wprawdzie oba typy pomp ciepła są praktycznie bezobsługowe, ale w celu wydłużenia ich żywotności warto raz na jakiś czas skorzystać z usługi przeglądu.

Serwisant nie tylko sprawdzi poprawne działanie wszystkich komponentów, ale przede wszystkim oceni szczelność układu.

Nie warto jednak traktować szybkiego montażu Monobloków, jako czynnika decydującego o wyborze. Ostatecznie o jakości funkcjonowania pompy i tak decyduje dokładność pracy instalatora, a nie kilka zaoszczędzonych godzin.

Straty ciepła podczas przesyłu

Wybierając pompę ciepła, powinieneś brać pod uwagę także potencjalne straty energii, które powstają, kiedy czynnik chłodniczy przenosi temperaturę ze „źródła dolnego” do „źródła górnego”.

• W przypadku pompy ciepła typu Split są one mniejsze, ponieważ cały układ termodynamiczny podzielony jest na dwie części – zewnętrzną oraz wewnętrzną. Nie zachodzi jednak potrzeba transportu ciepła do budynku, gdyż skraplacz i pompa już się w nim znajdują.
• Pompa ciepła Monoblok do montażu wewnętrznego generuje mniejsze straty niż ta, która została zainstalowana poza budynkiem, dlatego straty są zależne od rodzaju urządzenia.

Sprawność energetyczna obu rodzajów pomp jest porównywalna, jeżeli zdecydujesz się na modele pochodzące od renomowanych producentów. Powinieneś jednak pamiętać, że w modelach typu Split na wydajność całego układu ma także wpływ odległość między jednostkami oraz ilość metalowych rurek użytych do transportu czynnika i stopień ich zagięcia. Im cała konstrukcja jest prostsza, tym pompa będzie bardziej efektywna.

Układ Split czy pompa ciepła Monoblok? Opinie użytkowników

Pompy ciepła Split i Monoblok działają na bardzo podobnej zasadzie. Różnice sprowadzają się do sposobu podłączenia urządzenia oraz jego ceny.

• Polecamy pompę ciepła Split wszystkim inwestorom, którzy szukają uniwersalnego rozwiązania i nie chcą być uzależnieni od warunków pogodowych. Ten rodzaj pomp jest nie tylko tańszy i cichszy, ale też lepiej znosi niskie temperatury i nie wymaga stosowania mrozoodpornych zabezpieczeń.
• Z kolei pompy ciepła Monoblok są łatwiejsze w do podłączenia i rzadziej się psują, ale gorzej znoszą niskie temperatury i brak prądu, a stosowanie zabezpieczeń może pociągać ze sobą spadek wydajności. Są także droższe.

Czy pompa ciepła musi być droga?

Bez względu na wybraną technologię, może Ci się wydawać, że pompy ciepła to drogie urządzenia. Postaraj się spojrzeć na nie jak na wieloletnią inwestycję w swoją niezależność energetyczną.

Przede wszystkim, wykorzystujesz ciepło pochodzące z powietrza, więc koszty użytkowania urządzenia oraz ogrzewania domu są wyjątkowo niskie. Nowoczesne urządzenia posiadają wysoką klasę energetyczną, co dodatkowo zmniejsza zapotrzebowania na prąd. Z kolei latem możesz korzystać z pompy jak ze zwykłego klimatyzatora i nie potrzebujesz osobnego urządzenia.

Cenę pompy ciepła możesz dodatkowo obniżyć dzięki dotacjom przysługującym na technologie wykorzystujące OZE. Na jakie formy wsparcia możesz liczyć?

• Podstawą jest program Czyste Powietrze, który pozwala uzyskać nawet 18 tysięcy złotych dotacji na pompę typu powietrze/woda. Do tego dochodzi możliwości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, którą możesz uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym. Na zakup i montaż urządzenia przysługuje Ci kwota nawet 53 tysięcy złotych.
• Rząd zapowiada również wdrożenie nowego programu o nazwie Moje Ciepło. W wywiadzie dla redakcji serwisu money.pl wiceprezes NFOŚiGW, Paweł Mirowski wskazał na wysoki stopień zaawansowania prac nad nową formą wsparcia.

Choć nie znamy jeszcze szczegółów, już teraz wiadomo, że program ma być prosty, a wysokość wsparcia będzie uzależniona od typu zainstalowanej pompy oraz od tego, czy jest ona montowana w nowym, czy też w już postawionym budynku.

Pompa ciepła Split czy Monoblok? Podsumowanie

Zarówno pompa ciepła Split, jak i Monoblok pozwoli Ci ogrzać swój dom taniej. Szukając modelu dla siebie, kieruj się przede wszystkim dalekosiężną perspektywą i wygodą korzystania z instalacji, która przecież powinna Ci ułatwić życie. Przekonaj się też, że pompy ciepła stanowią doskonałe uzupełnienie fotowoltaiki. Połączenie obu tych systemów potęguje Twoje korzyści. Szukasz swojej ekologicznej drogi? Zaufaj specjalistom! A jeśli potrzebujesz porady, skontaktuj się z naszymi ekspertami, którzy pomogą wybrać Ci najlepsze rozwiązanie.